Περιγραφή : Πρόκειται για ένα εισαγωγικό θεωρητικό μάθημα που παρουσιάζει τις θεωρίες του εθνοτισμού, του πολιτισμικού οικουμενισμού και του σχετικισμού, καθώς και της διαμόρφωσης των εθνοπολιτισμικών ταυτοτήτων στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον της ελληνικής διασποράς. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται α) στις διαδικασίες πολιτισμικής ομοιογενοποίησης & ετερογένειας στο πλαίσιο της διασποράς (π.χ. εθνοτισμός, διεθνικότητα και νέος αφομοιωτισμός), β) στις έννοιες «άλλος» και «ξένος», γ) στον εθνοτισμό και στο σχηματισμό εθνοτικών ταυτοτήτων (υβριδικές, πολλαπλές, χωρικές, συμβολικές ταυτότητες), δ) στις όψεις της ετερότητας (γλωσσική, πολιτισμική, θρησκευτική, κτλ.), στην ελληνική διασπορά (μέσα από την μελέτη της ουσιοκρατικής παράδοσης, της νεωτερικής και μεταμοντέρνας θεώρησης), καθώς και ε) στη νέα εννοιολόγηση του τόπου, της απόστασης και του χρόνου στον σύγχρονο κόσμο. Το μάθημα εξοπλίζει τους φοιτητές/τριες με μια βασική κατανόηση του κοινωνικοπολιτισμικού πλαισίου που επηρεάζει τη διαμόρφωση μιας διαπολιτισμικής εκπαιδευτικής σε νέους κοινωνικούς χώρους όπως αυτός της ελληνικής διασποράς παρέχον τας τη δυνατότητα διαπολιτισμικής επίγνωσης στο πλαίσιο διασπορικών δικτύων.
Συγγράμματα:
•Δαμανάκης, Μ. 2007. Ταυτότητες και Εκπαίδευση στη Διασπορά. Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα.
•Γκότοβος, Α. 2002. Εκπαίδευση και Ετερότητα: Ζητήματα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Μεταίχμιο, Αθήνα.
Οδηγός Mελέτης:
• Αντερσον, Μπ., 1997. Φαντασιακές Κοινότητες: στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού. Νεφέλη, Αθήνα.
•Αρβανίτη, E. (Επιμ) 2006. Zacharias Vogiazopoulos. Bonegilla: Memories and Recollections of an Insider. Australian Greek Resource and Learning Centre, RMIT University, Μελβούρνη.
•Bauman, Z. 2004. Παγκοσμιοποίηση: Οι συνέπειες για τον άνθρωπο. Εκδόσεις Πολύτροπον, Αθήνα.
•Λιάκος, Α. 2005. Πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο; Εκδ. Πόλις, Αθήνα.
•ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ, τεύχος 92, Ιαν. – Μάρτιος 2006, αφιέρωμα: Σύγχρονες Θεωρήσεις του Μεταναστευτικού Φαινομένου.
•Επιστήμες της Αγωγής (θεματικό τεύχος 2007). Νεοελληνική Διασπορά: Όψεις της Ιστορίας και της Εκπαίδευσής της. Πανεπιστήμιο Κρήτης. Κρήτη.
•Τσουκαλάς, Κ. 2010. Η επινόηση της ετερότητας: "ταυτότητες" και "διαφορές" στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα.
•Κατσούλης, Η., Ανανιάδη, Μπ., Ιωαννίδης, Σ. (επιμ.) 2003. Παγκοσμιοποίηση: οικονομικές, πολιτικές, πολιτισμικές όψεις. Εκδόσεις, Ι. Σιδέρης, Αθήνα.
•Κωνσταντοπούλου, Χ., Μαράτου-Αλιπράντη, Λ., Γερμανός, Δ., Οικονόμου, Θ. 2000. «Εμείς» και οι «Άλλοι»: Αναφορά στις τάσεις και τα σύμβολα. Τυπωθήτω/Δαρδανός, Αθήνα.
•Τσιώλης Γ. 2006. Ιστορίες ζωής και βιογραφικές αφηγήσεις. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι: Η διδασκαλία γίνεται με εμπλουτισμένες εισηγήσεις, ενώ προβλέπονται πρακτικές δραστηριότητες και θεματικές παρουσιάσεις των φοιτητών.
Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης:
Η αξιολόγηση (σε συνεννόηση με τη διδάσκουσα) προβλέπει:
α) τελικές Γραπτές Εξετάσεις και κατάθεση μιας βιβλιοκρισίας για την μεταναστευτική Ιστορία ζωής του Ζαχαρία Βογιατζόπουλου.
Ή
Β) τη δημιουργία ενός πολυμεσικού/πολυτροπικού φακέλου (με κείμενο, βίντεο, ήχο, εικόνα, κτλ) για την αφήγηση της αμερικανικής, ευρωπαϊκής, αυστραλιανής, κτλ. μετανάστευσης. Η αφήγηση θα αφορά την ιστορία της μετανάστευσης στην χώρα επιλογής, σημαντικές εκπαιδευτικές, κοινωνικές και θρησκευτικές δομές και προσφορά στη νέα πατρίδα, σημαντικά πρόσωπα ελληνικής καταγωγής, κτλ.
Η παράδοση των εργασιών πραγματοποιείται πριν την εξεταστική περίοδο και παρουσιάζεται στο σύνολο των φοιτητών του μαθήματος με δυνατότητα ομαδικής αξιολόγησης.
Περίγραμμα : Οι στόχοι του μαθήματος είναι η βαθύτερη θεωρητική κατανόηση
•των διαδικασιών ομοιογενοποίησης και ετερογένειας στην ελληνική διασπορά (τριαδικές σχέσεις)
•του εθνοτισμού, της διεθνικότητας, των νέων ανισοτήτων και του νέου αφομοιωτισμού
•της διαμόρφωσης ελληνικής διασποράς και των νέων συλλογικοτήτων (ετερότητα)
•της οριοθέτησης της εθνοπολιτισμικής ταυτότητας, αλλά και εννοιών όπως «ο άλλος» και «ο ξένος», οι υβριδικές ταυτότητες, ο κοσμοπολιτισμός, η διατοπικότητα, κτλ.
•των μορφών ελληνόγλωσσης διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στη διασπορά.
Προαπαιτούμενα: Βασικές γνώσεις κοινωνιολογίας και παιδαγωγικής