Περιγραφή : Στο συγκεκριμένο μάθημα αναλύονται οι κεντρικές θεμελιώδεις έννοιες γύρω από το ζητούμενο της ενταξιακής εκπαίδευσης, με έμφαση στην ενταξιακή προσχολική εκπαίδευση. Συζητούνται, επίσης, οι υποχρεώσεις των επαγγελματιών στην εκπαίδευση -ήδη από την προσχολική βαθμίδα- να προωθούν την ένταξη υπό το πρίσμα των διεθνών, ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών. Στη συνέχεια, η ανάλυση θα εστιάσει σε ερευνητικά- και εμπειρικά-τεκμηριωμένες πρακτικές προκειμένου να εξασφαλίζεται η παροχή μίας υψηλής ποιότητας ενταξιακή εκπαίδευση που θα ανταποκρίνεται στις διευρυμένες ανάγκες όλων των παιδιών. Στο μάθημα, τέλος, θα μελετηθούν εις βάθος πρακτικές που προάγουν την ανάπτυξη κοινοτήτων πρακτικής σε ενταξιακά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα (α) μεταξύ των συνομηλίκων, (β) μεταξύ των παιδιών και των ενηλίκων, (γ) μεταξύ των εκπαιδευτικών αλλά και των άλλων επαγγελματιών που μπορεί να ενεργοποιούνται εντός του σχολείου αλλά και στην περιφέρεια του σχολείου και (δ) μεταξύ του σχολείου και των γονέων/κηδεμόνων των παιδιών.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες αναμένονται:
1. να κατανοούν, μέσα από θεωρητικές αναλύσεις παραδείγματα καθημερινής ζωής στο σχολείο αλλά και στην ευρύτερη κοινότητα, τις κεντρικές έννοιες που αφορούν το ζητούμενο της ενταξιακής εκπαίδευσης και της προσχολικής ενταξιακής εκπαίδευσης όπως είναι: ο μισαναπηρισμός, το κοινωνικό μοντέλο προσέγγισης της αναπηρίας, το ζήτημα της ισότητας, το δίλημμα περί διαφορετικότητας και διαφοροποίησης και το λεξιλόγιο της «ένταξης/ενταξιακής εκπαίδευσης»,
2. να κατανοούν μέσα από τη μελέτη ερευνητικών πηγών την επίδραση που έχουν οι απόψεις και οι στάσεις/αντιλήψεις των εκπαιδευτικών (και άλλων επαγγελματιών) στην εφαρμογή της ενταξιακής εκπαίδευσης, ενώ να εξετάζουν και, στη συνέχεια, να επιχειρηματολογούν ως προς τα σημαντικά οφέλη που έχει η ένταξη για τα παιδιά με και χωρίς αναπηρία,
3. να έρθουν σε επαφή και να εξοικειωθούν με καθολικές πρακτικές-στρατηγικές που μέσα από την έρευνα έχουν αναδειχθεί ότι διευκολύνουν την ιδέα της ανταπόκρισης στις διευρυμένες ανάγκες του παιδικού πληθυσμού σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα προάγοντας, έτσι, τη μάθηση, τη συμμετοχή και, εν τέλει, την ένταξη για όλα τα παιδιά και
4. να κατανοήσουν τη σημασία της ανάπτυξης κοινοτήτων πρακτικής ως καίριο μοχλό για την προώθηση μίας ενταξιακής σχολικής κουλτούρας.
Περίγραμμα : Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
-Ενότητα 1 & 2: Προσεγγίζοντας τις κεντρικές έννοιες που αφορούν το πεδίο της ενταξιακής εκπαίδευσης
-Ενότητα 3: Οι απόψεις και οι στάσεις/αντιλήψεις των εκπαιδευτικών (και άλλων επαγγελματιών ως επιδραστικός παράγοντας στην εφαρμογή της ενταξιακής εκπαίδευσης
-Ενότητα 4: Ερευνητική τεκμηρίωση ως προς τα οφέλη της ενταξιακής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά με και χωρίς αναπηρίες
-Ενότητα 5: Το ζητούμενο της ποιότητας των εκπαιδευτικών πρακτικών και στρατηγικών στην προώθηση της ενταξιακής εκπαίδευσης
-Ενότητα 6: Η χρησιμότητα της συλλογής αξιολογικών δεδομένων στη μάθηση των παιδιών
-Ενότητα 7 & 8: Προσεγγίζοντας μέσα από τις αρχές του Καθολικού Σχεδιασμού και της Διαφοροποιημένης Παιδαγωγικής τα ζητούμενα της πρόσβασης και της συμμετοχής όλων των παιδιών στο πρόγραμμα της τάξης, τις παιδαγωγικές διεργασίες και τις αξιολογικές διαδικασίες
-Ενότητα 9: Συνεργατικές πρακτικές και ενταξιακή εκπαίδευση – Συνδιδασκαλία μετά γενικών και ειδικών παιδαγωγών
-Ενότητα 10: Συνεργατικές πρακτικές και ενταξιακή εκπαίδευση – Συνεργατική εκπαιδευτική διαβούλευση
-Ενότητα 11: Η σημασία της ανάπτυξης αποτελεσματικών διασυνδετικών πρακτικών μεταξύ οικογένειας και σχολείου στην πορεία διαμόρφωση μίας ενταξιακής σχολικής κουλτούρας
-Ενότητα 12: Συνεργατικές πρακτικές και ενταξιακή εκπαίδευση – Πρακτικές προώθησης των κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των συνομήλικων παιδιών με και χωρίς αναπηρίες
-Ενότητα 13: Ο ρόλος του σχολείου στην κάλυψη των ψυχο-κοινωνικών αναγκών των παιδιών με και χωρίς αναπηρίες